Türkiye’de Kenevir Üretimi ve Ekim Alanları TÜİK Verileriyle Rekor Kırdı
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın stratejik ürün olarak işaret ettiği kenevirde, Tarım ve Orman Bakanlığı koordinasyonunda yürütülen çalışmalar meyvelerini veriyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan verilere göre, kenevirin hem tohum hem de lif üretiminde ve ekim alanlarında dikkat çekici artışlar kaydedildi.
Kenevir Üretim Verilerindeki Artış
TÜİK verilerine göre, kenevir tohumu üretimi 2023 yılında bir önceki yıla göre yüzde 70 oranında artarak 327 tondan 556 tona ulaştı. 2020’de 273 ton olan üretim, dalgalı bir seyir izlese de son beş yılda toplamda bin 335 ton olarak gerçekleşti. Kenevir lifi üretimindeki artış ise çok daha keskin oldu. 2020 yılında sadece 9 ton olan lif üretimi, 2023’te 359 tona yükseldikten sonra, 2024 yılında yüzde 238,7 gibi rekor bir artışla bin 216 tona fırladı.
Kenevir Ekim Alanlarındaki Genişleme
Üretimdeki artış, ekim alanlarına da doğrudan yansıdı. Kenevir lifi ekili alanı, 2020’deki 101 dekardan 2024 yılında 8 bin 845 dekara yükseldi. Aynı dönemde kenevir tohumu için ayrılan ekim alanı ise 4 bin 252 dekardan 7 bin 206 dekara çıktı.
AR-GE Çalışmaları ve Yeni Kenevir Çeşitleri
Kenevirin stratejik potansiyelini değerlendirmek amacıyla Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) gözetiminde ilaç etken maddesi üretimi ve işlenmesine yönelik projeler başlatıldı. Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM), üniversiteler ve özel sektör iş birlikleriyle AR-GE programları kapsamında lifli bitkilerin polimerik kompozitlerde kullanımı araştırılıyor. Ayrıca, TAGEM, TÜBİTAK ve Ondokuz Mayıs Üniversitesi ortaklığında düşük tetrahidrokannabinol (THC) oranlı kenevir çeşitleri geliştirmeye yönelik bir proje yürütüldü. Bu proje sonucunda 2021 yılında “Narlı” ve “Vezir” isimli iki yeni kenevir tohum çeşidi tescil edildi. Yüksek lif oranına sahip çeşitlerin geliştirilmesi için ıslah çalışmaları devam ediyor.
Özel sektör de kenevirin özellikle tekstil ve otomotiv gibi sanayi alanlarında kullanımını artırmaya yönelik projeler geliştiriyor. Hem tarım hem de sanayide büyük potansiyel barındıran kenevirin, gelecekte daha geniş kullanım alanlarına sahip olması öngörülüyor.
