İsrail’in İran’a yönelik operasyonları sonrası Orta Doğu’daki gerilim artarken, küresel enerji ticareti için kritik öneme sahip Hürmüz Boğazı’ndaki riskler yükseldi ve petrol fiyatları beş ayın en yüksek seviyesine çıktı.
İsrail’in İran’ın başkenti Tahran dahil birçok kente düzenlediği askeri operasyonların ardından, Basra Körfezi ile Umman Denizi’ni birbirine bağlayan ve küresel enerji güvenliği açısından hayati önem taşıyan Hürmüz Boğazı yeniden risk haritasının merkezine yerleşti. Orta Doğu’daki artan jeopolitik tansiyon, dünya petrol ticaretinin yaklaşık üçte birinin geçtiği bu stratejik geçitteki potansiyel aksama endişeleriyle uluslararası piyasalarda endişeye yol açtı. Bu durumun yansıması olarak petrol fiyatlarında sert bir yükseliş yaşandı.
Hürmüz Boğazı’nın Enerji Ticaretindeki Rolü
Hürmüz Boğazı, günlük 17 ila 20 milyon varil petrol ve kondensatın dünya pazarlarına taşındığı kilit bir güzergah olarak biliniyor. Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) verilerine göre, bu sevkiyatın yaklaşık yüzde 70’i başta Çin, Japonya, Hindistan ve Güney Kore olmak üzere Asya pazarlarına yöneliyor. Boğaz ayrıca, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri’nden gelen sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) sevkiyatlarının büyük bölümünü de taşıyarak küresel LNG ticaretinin yaklaşık yüzde 20’sini karşılıyor. Bölgedeki istikrarsızlık, bu hayati enerji akışını tehdit ediyor.
İsrail’in İran’a Yönelik Operasyonu ve Sonuçları
İsrail’in İran’daki hedeflere yönelik düzenlediği saldırılarda, İran Genelkurmay Başkanı ve Devrim Muhafızları Komutanı dahil olmak üzere üst düzey askeri yetkililer ile altı nükleer bilim insanının yaşamını yitirdiği bildirilmişti. Saldırıların Tahran’daki sivil yerleşim yerlerini de hedef aldığı haberleri, bölgedeki gerilimin boyutunu gözler önüne serdi. Bu saldırılar, iki ülke arasındaki gerilimi tırmandırarak Hürmüz Boğazı gibi stratejik noktaların güvenliği konusundaki endişeleri artırdı.
Petrol Fiyatlarında Yükseliş ve Küresel Etkileri
İsrail’in İran’a yönelik operasyonlarının ardından piyasalarda artan belirsizlik, petrol fiyatlarında kayda değer bir yükselişe neden oldu. Gün içinde petrol fiyatları yüzde 7’yi aşan bir artışla 73,58 dolara kadar yükselerek yaklaşık beş ayın en yüksek seviyesini gördü. Küresel enerji piyasaları, Orta Doğu’daki bu yeni tırmanışın Hürmüz Boğazı üzerinden yapılan enerji taşımacılığını olumsuz etkileyebileceği endişesiyle gelişmeleri yakından takip ediyor.