ÖSYM’nin üniversite tercih kılavuzunu geç açıklamasıyla birlikte, devlet üniversitelerinde toplam 184 bin kişilik önemli bir kontenjan düşüşü yaşanırken, Vakıf üniversitelerinde sınırlı bir artış görüldü. Özellikle Hukuk, Eğitim ve bazı sağlık programlarında yaşanan kontenjan azalmaları, adayların tercihlerini yaparken daha dikkatli olmasını gerektiriyor.
Üniversite adayları, Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) tercih sürecinin başlamasına kısa bir süre kala Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından tercih kılavuzunun gecikmeli olarak yayımlanmasıyla şaşkınlık yaşadı. Tercih sürecine iki gün kala açıklanan kılavuzun yanı sıra, devlet üniversitelerindeki toplam kontenjanlarda 184 bin kişilik ciddi bir düşüş kaydedildi. Eğitim uzmanı Murat Anar, 1-13 Ağustos tarihleri arasında ÖSYM’nin aday işlemleri sitesi üzerinden yapılacak tercihlerde adayların bu yılki değişikliklere adapte olmaları gerektiğini vurguladı.
Üniversite Kontenjanlarındaki Azalma ve Nedenleri
Devlet üniversitelerinde ön lisans kontenjanları 538 binden 139 bin düşüşle 399 bine, lisans kontenjanları ise 483 binden 45 bin düşüşle 438 bine geriledi. Toplamda 184 bin kişilik bu düşüş, ön lisansta %25,8, lisansta ise %9,31 oranında bir azalmaya işaret ediyor. En büyük düşüş 25 bin kişilik azalmayla eşit ağırlık bölümlerinde gözlemlendi. Murat Anar, bazı devlet üniversitesi bölümlerinde kontenjan azalmalarının %50 ila %60’ları bulduğunu belirtti. Vakıf üniversitelerinde ise 191 binden 197 bine çıkarılarak 6 bin kişilik sınırlı bir artış yaşandı. Anar’a göre, bu kontenjan azalmaları, mezun-istihdam dengesini sağlamak ve üniversitelerdeki öğrenci kalitesini yükseltmek amacıyla Yükseköğretim Kurulu (YÖK)’nun kademeli olarak önümüzdeki yıllarda da sürdürmeyi planladığı bir stratejinin parçası.
Kontenjan Azalan Önemli Bölümler
Kontenjan azaltımından en çok etkilenen bölümlerden biri Hukuk Fakülteleri oldu. Hukuk fakültelerinin kontenjanları 14 bin 144’ten 10 bin 63’e düşürüldü. Dicle Üniversitesi’nde Hukuk Fakültesi kontenjanı %64 oranında (280’den 100’e) azalırken, Ankara Üniversitesi’nde 500’den 200’e, İstanbul Üniversitesi’nde 500’den 250’ye ve Dokuz Eylül Üniversitesi’nde 460’tan 200’e geriledi. Vakıf üniversitelerinde Hukuk Fakültesi kontenjanları genellikle %10 civarında azalırken, İstanbul Medipol Üniversitesi’nde bu oran %18’i buldu. Galatasaray, Yozgat Bozok, Sivas Cumhuriyet, Boğaziçi ve İzmir Katip Çelebi Üniversitelerinin Hukuk Fakültesi kontenjanlarında ise değişiklik olmadı.
Eğitim Fakültelerinde de önemli azalmalar kaydedildi. Fen Bilgisi Öğretmenliği’nde 1301, İlköğretim Matematik Öğretmenliği’nde 1264, Okul Öncesi Öğretmenliği’nde 638, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık (PDR) bölümünde 383, Sınıf Öğretmenliği’nde 331 ve Sosyal Bilgiler Öğretmenliği’nde 320 kişilik kontenjan düşüşü yaşandı. Sağlık alanında ise Tıp Fakültesi kontenjanları sabit kalırken, Diş Hekimliği’nde 1991, Veterinerlik’te 865, Hemşirelik’te 1111, Fizyoterapi ve Rehabilitasyon’da 1206 ve Mimarlık’ta 857 kişilik kontenjan azalması görüldü. Ayrıca, ön lisans mezunlarının DGS ile geçiş yapabileceği veya atanabileceği sağlıkla ilgili ön lisans bölümlerinde de kontenjanlar düşürüldü.
Adaylara Yönelik Son Tercih Tavsiyeleri
Murat Anar, üniversite adaylarına önemli tavsiyelerde bulundu. Anar, bu yılki tercih sürecinin önceki yıllardan farklı olduğunu belirterek, adayların tercih edecekleri bölümün kontenjanındaki azalma oranını mutlaka hesaplamaları gerektiğini vurguladı. ❝Sıralamanın bu yüzde oranında hatta daha üstünde çıkabileceğini hesaba katın,❞ dedi.
Anar ayrıca, YÖK’ün gelecek yıllarda da kontenjan azaltmalarına devam etme ihtimalini göz önünde bulundurmalarını, özellikle Hukuk bölümünde yaşananların diğer bölümlerde de görülebileceğini ifade etti. Mezuna kalmayı düşünen adayların işlerinin gelecek yıl daha zor olacağını hesaba katmaları gerektiğini belirtti.
Türkiye’deki üniversitelere yerleşemeyen adaylar için Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) başta olmak üzere Türk Devletleri, Balkanlar ve yurt dışındaki YÖK tarafından kabul edilen üniversiteleri değerlendirmeleri önerildi. Anar, ❝Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde bazı üniversitelerin KYK yurtları var,❞ bilgisini paylaştı.
Tercih yaparken sadece bölüm ve üniversite değil, gidilecek yerdeki yurt imkanları, sosyal hayat ve ulaşım gibi faktörlerin de dikkate alınması gerektiğini belirten Anar, üniversite tercihinin hayatın bir dönüm noktası olduğunu ve telafisi olmayan hatalardan kaçınılması gerektiğini vurguladı. ❝Size, hayallerinize uygunsa tercih yapın. Lütfen unutmayın ben evden sıkıldım, gideyim de ne olursa olsun, bir yılım daha gitmesin bir bölüm bitireyim sonrasını sonra düşünürüz mantığı ile tercih yaparsanız gelirse ya gitmekten vaz geçersiniz ya bitiremeden okulu bırakırsınız daha fazla zamanınız gider, ya da bitirir açıkta kalırsınız; hayatınızın seyri değişir,❞ şeklinde uyarılarda bulundu. Stratejik tercih yapmanın önemine değinen Anar, sağlık şartları tutuyorsa polis veya asker olmak isteyenlerin sıradan bir bölüm seçebileceğini veya Dikey Geçiş Sınavı (DGS) ile lisansa tamamlama hedefi olanların ilgili ön lisans programlarını tercih edebileceğini sözlerine ekledi.
Murat Anar, adayların tercih sürecini tam anlamıyla kavramaları için daha önce kaleme aldığı yazıyı da okumalarını tavsiye ettiğini belirtti.
