Çin, ABD savunma sanayisine yönelik bazı ürün ve materyallerin ihracatını durdurma kararını geçici olarak erteledi. Karar, 3 Aralık 2024’te yürürlüğe girmişti.
Çin Ticaret Bakanlığı, askeri ve sivil amaçlarla kullanılabilen çeşitli ürün ve materyallerin ABD savunma sanayisi tedarikçilerine ihracatını durdurmayı amaçlayan kararın, 27 Kasım 2026 tarihine kadar geçici olarak durdurulduğunu bildirdi. Söz konusu karar, 3 Aralık 2024 tarihinde yürürlüğe girmişti.
Karar kapsamında, savunma ve silah sistemlerinde kritik rol oynayan galyum, germanyum ve antimon gibi minerallerin ABD’ye “ilke olarak ihraç edilmeyeceği” belirtilmişti. Ayrıca, batarya, yakıt hücresi, havacılık ve uzay sanayisinde büyük öneme sahip grafitin ihracatının da sıkı kontrole tabi tutulacağı duyurulmuştu.
Pekin’in söz konusu tedbirleri, Joe Biden yönetiminin Çin’e yönelik çip üretim teknolojilerine ilişkin yeni kısıtlamalar açıklamasının ardından gelmişti. ABD Ticaret Bakanlığı’na bağlı Sanayi ve Güvenlik Bürosu (BIS), 2 Aralık 2024’te yayımladığı düzenlemeyle, 24 farklı çip üretim ekipmanı ile yarı iletken geliştirmede kullanılan 3 yazılım kategorisine ihracat kısıtlaması getirmişti.
Ayrıca, yapay zeka sistemlerinde önemli bir yer tutan Yüksek Bant Genişlikli Hafıza (HBM) çiplerinin Çin’e satışı da tamamen yasaklanmıştı. Söz konusu düzenlemeler kapsamında 140 Çin şirketi daha ABD’nin ihracat kontrol listesine eklenmişti.
ABD Başkanı Donald Trump ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in 30 Ekim’de Busan’da gerçekleştirdiği görüşmede, iki ülke arasında gerilim yaratan ekonomik ve ticari başlıkların karşılıklı olarak ertelenmesi konusunda mutabakata varılmıştı. ABD, daha önce “varlık listesi” kapsamında yer alan yabancı şirketlerin yüzde 50’den fazla pay sahibi olduğu ortaklıkları da kapsayacak yeni kuralın uygulanmasını bir yıl ertelemişti. Buna karşılık Çin de nadir toprak elementlerinin ihracatına ilişkin aldığı kontrol kararlarını bir yıl sonraya bırakmayı kabul etmişti.
