Büyüme Beklentilerin Altında Kaldı: İnşaat ve Tüketim Etkili, Sanayi ve Tarım Daraldı
2025 yılının ilk çeyreğine ilişkin büyüme rakamları yüzde 2 olarak gerçekleşerek piyasa beklentilerinin altında kaldı. Başkent Haber Ajansı’nın (BHA) duyurduğu verilere dayalı analizlere göre, bu büyümenin ana kaynakları inşaat sektörü ve kısmi zayıflamaya rağmen güçlü seyreden iç talep olarak öne çıktı.
Ekonominin arz tarafında ise dikkat çekici bir ayrışma yaşandığı belirtildi. Sanayi ve tarım sektörlerinde belirgin daralmalar gözlendi. Sanayide yüzde 1,8, tarımda ise yüzde 2 oranında küçülme kaydedilmesi, üretimin katkısı olmadan gerçekleşen bir büyümeye işaret ediyor. Bu daralmanın etkisiyle, 2024 yılı ilk çeyreğinde gayri safi yurt içi hasıla (GSYH) içindeki payı yüzde 21,7 olan sanayinin payı, 2025 ilk çeyreğinde yüzde 19,2’ye geriledi.
Tüketim Harcamaları ve Net İhracatın Etkisi
Analizlere göre, tüketim harcamaları bir önceki çeyreğe kıyasla bir miktar azalmış olsa da hala yüksek seviyede seyrediyor. Büyümeye inşaat sektörü ile birlikte tüketimin katkı sağlamaya devam ettiği gözlemleniyor. Öte yandan, iki çeyrektir negatif seyreden net ihracatın büyümeyi olumsuz etkilemeye devam ettiği ve ilk çeyrekte büyümeyi 0,6 puan aşağı çektiği belirtildi. İstikrarlı ve sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmak için sınai üretimin artırılmasının büyük önem taşıdığı vurgulandı.
Enflasyonla Mücadele ve Sektörel Etkiler
Enflasyonla mücadele kapsamında uygulanan sıkılaştırıcı politikaların maliyetini en çok sanayi sektörünün yaşadığının büyüme verileriyle teyit edildiği ifade edildi. Dezenflasyonist süreç açısından 1. çeyrek büyüme verileri genel olarak olumlu değerlendirilmekle birlikte, ekonominin arz tarafındaki sıkıntılı durum dikkat çekiyor. Enflasyonla mücadelede arz yönünün güçlü tutulmasının en az talep yönetimi kadar kritik öneme sahip olduğu belirtiliyor. Arzda yaşanabilecek şokların hem ek enflasyonist baskı yaratabileceği hem de ihracat ve istihdama olumsuz yansıyarak işsizliği artırabileceği uyarısı yapıldı.
Geleceğe Yönelik Adımlar: Reform ve Destek İhtiyacı
Sanayi sektörünün yeniden ivme kazanması için rasyonel ekonomik politikalara kararlılıkla devam edilmesinin yanı sıra yapısal reformların da vakit kaybetmeden hayata geçirilmesi gerektiği belirtiliyor. Enflasyonla mücadelede uygulanan sıkı para politikasına eşlik edecek maliye politikası ve güven artırıcı yaklaşımların, faiz indirimi için uygun şartları oluşturacağı ve üretim ve yatırımın yeniden ivmelenmesine zemin hazırlayacağı değerlendirmesi yapıldı.
