Dijital Veri Yığınları Gezegeni Tehdit Ediyor: Bireysel Alışkanlıklar Çevresel Krizi Derinleştiriyor
Günümüzde giderek artan dijital içerik üretimi ve depolama alışkanlıkları, bireysel cihazların dolmasının ötesinde, gezegen için ciddi bir çevresel tehdit oluşturuyor. “Bulut depolama alanınız dolmak üzere” uyarıları artık sadece bir kullanıcı sorunu olmaktan çıkıp, enerji tüketimi ve karbon salımı gibi küresel ölçekte önemli sonuçlar doğuran bir probleme dönüşüyor.
Veri Merkezlerinin Yüksek Enerji Tüketimi
Loughborough Üniversitesi’nden Profesör Tom Jackson, dijital verilerin büyük veri merkezlerinde tutulduğunu ve bu merkezlerin sürekli enerji ihtiyacının altını çiziyor. ❝Veri merkezlerinde binlerce sunucu 7/24 çalışır durumda. Elektrik harcaması büyük, bunun neredeyse yarısı ise soğutma sistemlerine gidiyor,❞ diyen Jackson, bu durumun karbon emisyonlarını havacılık sektörünü aşacak seviyeye getirdiğini belirtiyor. 2021 tarihli araştırmalar, Google’ın bir veri merkezinin günlük su tüketiminin 1,7 milyon litreyi bulduğunu gösteriyor; bu suyun büyük bir kısmı sunucu soğutmasında kullanılıyor.
Dijital Veri Kaynaklı Enerji Talebinde Artış
Profesör Jackson, veri üretim hızının bu şekilde devam etmesi halinde, 2033 yılında dijital verilerden kaynaklanan enerji talebinin, dünya genelindeki toplam elektrik üretimini geçebileceği uyarısında bulunuyor.
Bireysel Dijital Alışkanlıkların Rolü ve Sorumluluk
Bu sorunun sadece büyük teknoloji şirketlerinin değil, her bireyin sorumluluğunda olduğunu vurgulayan uzmanlar, kullanılmayan uygulamalar, yinelenen fotoğraflar ve eski mesajlar gibi gereksiz verilerin veri merkezlerinde boşuna yer kapladığına dikkat çekiyor. Dijital stratejist Adela Mei, ❝Dijital alan, adeta bir çöplüğe döndü. İnsanlar verilerini saklarken bunun doğaya maliyetini göz ardı ediyor,❞ şeklinde görüş belirtiyor.
Dijital Temizlik İçin Uzmanlardan Öneriler
Veri uzmanı Olivier Subramanian, küçük adımlarla büyük farklar yaratılabileceğini ifade ederek, ❝Eski fotoğrafları silmek, kullanılmayan dosyaları ayıklamak, e-postaları temizlemek, büyük dosyaları sıkıştırmak ya da fiziksel ortamlara aktarmak oldukça yararlı olacaktır,❞ diyor. Uzmanlar, dijital temizlik için şu ipuçlarını sıralıyor: gereksiz dosyaları ve çöp kutusunu boşaltmak, fotoğraf formatlarını optimize etmek (.webp gibi), otomatik yedeklemeyi sınırlamak, WhatsApp gibi uygulamalarda otomatik medya indirmeyi kapatmak ve manuel olarak büyük dosyaları tespit edip silmek.
Veri Her Dosyada Karbon Ayak İzi Bırakıyor
Profesör Jackson, konuyu özetlerken, ❝Veri görünmez olabilir ama bu, onun çevreye etkisiz olduğu anlamına gelmez. Her dosya, ardında bir karbon ayak izi bırakır,❞ sözleriyle dijital verinin çevresel etkisine dikkat çekiyor.