—
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), Ocak 2019’da yürürlüğe giren Türkiye Deprem Tehlike Haritası’na ilişkin detaylı açıklamalarda bulundu. Alanında uzman akademisyenler ve kamu kurumu temsilcilerinin katkılarıyla hazırlanan harita, Türkiye’deki deprem sarsıntısının potansiyel şiddetini gösteren önemli bir veri kaynağı olarak kamuoyunun erişimine açık. AFAD yetkilileri, haritanın kullanım amacı, hazırlık süreci ve temel alınan veriler hakkında bilgiler verdi.
Türkiye genelinde 485 diri fay segmentinin bulunduğu belirtilen bilgilendirmede, haritanın yer ivmesi değerlerini açık sarıdan koyu kırmızıya uzanan bir renk skalasıyla görselleştirdiği ifade edildi. Bu renk geçişinin, depremin oluşturabileceği sarsıntının şiddetinin düşükten yükseğe doğru artışını temsil ettiği açıklandı.
Haritanın Amacı: Tehlike mi, Risk mi?
AFAD Deprem Dairesi Başkanı Murat Akgün, haritanın amacına dikkat çekerek, mevcut haritanın bir “risk haritası” olmadığını, bir bölgedeki maksimum yer ivmesini gösteren bir “tehlike haritası” olduğunu vurguladı. Yer ivmesinin, depremin yeryüzünde yaratabileceği sarsıntının büyüklüğünü ölçen önemli bir parametre olduğunu belirten Akgün, eski haritanın 1996-2019 yılları arasında kullanıldığını ve deprem tehlikesinin bölgesel bazda 1 ila 5 arasında sınıflandırıldığını hatırlattı. Yeni sistemle bu yaklaşımın terk edilerek noktasal bazda tehlike değerlerinin belirlendiğini kaydetti.
Haritanın Temeli ve Veri Kaynakları
AFAD Deprem ve Risk Azaltma Genel Müdürü Orhan Tatar, Türkiye Deprem Tehlike Haritası’nın temelini Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA) tarafından 2013 yılında güncellenen Türkiye Diri Fay Haritası’nın oluşturduğunu aktardı. Tatar ayrıca, tarihsel ve aletsel dönem deprem kataloglarının da haritanın oluşturulmasında veri olarak kullanıldığını ifade etti.
Haritaya Erişim ve Kullanım Alanları
Deprem Mühendisliği Grup Başkanı Haluk Köksal, Türkiye Deprem Tehlike Haritası’na e-Devlet üzerinden ve resmi web sitesi https://tdth.afad.gov.tr adresinden kolayca ulaşılabileceğini açıkladı. Köksal, haritadaki verilerin yerel zemin koşullarını içermediğine dikkat çekerek, bu haritanın özellikle depreme dayanıklı yapı tasarımı gibi mühendislik alanlarında kullanıldığını vurguladı. İnşaat mühendisi Ayşe Özçelik ise haritada kullanılan renk kodlamasının, ivme büyüklüklerine göre belirlendiğini ve açık sarıdan koyu kırmızıya doğru değişen tonların, tehlike seviyesinin yükseldiğini gösterdiğini belirtti.
AFAD’dan yapılan bilgilendirmede, haritanın bilimsel verilere dayalı olarak sürekli güncellenen ve deprem güvenliği açısından kritik bilgiler sunan bir araç olduğu vurgulandı. Yetkililer, haritanın doğru anlaşılması ve kullanılması gerektiğini yineledi.
