Osmaniye’nin Toprakkale İlçesinde Elle yapılan kilimlerin üzerindeki işlemeler, dokusu ve yapısı ile görenleri geçmişe götürüyor.
Toprakkale İlçede üç ay kadar önce kurulan Kilim Kooperatifinde, yüzyıllardır aynı yöntemle yapılan geleneksel kök boyalı kilimler kadınların ellerinde yeniden hayat buluyor.
Tamamen doğal yöntemlerle hazırlanan yün ipler, kadınlar tarafından ilmek ilmek elle işlenerek sanat eserlerine dönüşüyor.
Elle yapılan kilimlerin üzerindeki işlemeler, dokusu ve yapısı ile görenleri geçmişe götürüyor. Kooperatif üyesi kadınlar, geleneksel kilim dokuma sanatını açılan kurslar sayesinde gelecek nesillere aktarıyor.
Kooperatif Başkanı Şule Çukadar, Halk Eğitim Merkezinde açılan kilim dokuma kurslarında 21 yıldır usta öğretici olarak çalıştığını belirterek, “Bu işi annemden öğrendim. Annem de annesinden öğrendi muhtemelen. 21 yılda çok öğrenci yetiştirdim, çok kişiye bu sanatı öğrettim. Onlara kültürel miras olaraktan aktarmaya çalıştım. İnşallah başarabilmişimdir.” Dedi.
10 yıldır Toprakkale’de bu işi yaptıklarını ifade eden Çukadar, “Bu işi devam ettirmek için arkadaşlarımızla birlikte sürekli bir düşünce içerisindeydik. Bundan 8 yıl öncesinde kurmaya çalıştık ama başarılı olamadık. Ama bu yıl sağ olsun kaymakamımız Volkan Özer Bey bize bir destek verdi. Kurun size yardımcı olalım dediler. Onların desteğiyle üç ay öncesinde kooperatifimizi kurduk ve başladık faaliyetlerimize. Şuanda da iyi gidiyoruz” diye konuştu.
Bu işi geliştirip, daha çok kadın istihdam etmeyi ve onlarla birlikte daha çok büyütmeyi istediklerini aktaran Şule Çukadar, “Burada şu anda biz 30, 40, 50 kişi çalıştırmak istiyoruz. Sadece burada da değil çevre yerlerde, kursa gelemeyen ya da atölyeye gelemeyen insanlara tezgahlar verip orada yaptırmak istiyoruz.” İfadelerini kullandı.
Ürettikleri kilimlerin özelliklerini sıralayan Toprakkale Kooperatif Başkanı Şule Çukadar şunları söyledi: “Kilimlerimizin özelliği iplerimizin yüzde yüz yün olmasıdır. Kilimlerimiz tamamen kök boyadan, doğal boyalardan yapılıyor. Yani örneğin soğanın kabuğu kullanılıyor boya için. Ayrıca yüz yıllardır aynı yöntemle dokunuyor. Tamamen el dokuması ve yünden yapılıyor. Kimyasal katkı yok. İnsan vücudundaki elektriği alıyor. Yünler doğal boyalarla yapılıp elle dokunup hazırlanıyor ve insanlara sunuluyor.
Yüzyıllardır aynı yöntemlerle ipler üretiliyor, o ipler kök boyalarla boyanıyor ve elde dokunup insanların kullanımına sunuluyor.Kilim dokuma sanatı Toprakkaleli kadınlara bir gelir kapısı olacak inşallah.Çevremizdeki insanların desteği ile de yapacağımıza inanıyoruz”
Kooperatifte kilim dokuyan kadınlardan Hatice Polat ise “Ben de bir yılı geçti bu kilimin dokumaya başlayalı. Eskiden atalarımızdan ya da işte belgesellerden gördüğümde çok hoşuma giderdi. Şule hocamla tanıştık. Başladım, yani hoşuma gidiyor, seviyorum. Herkese de tavsiye ederim.
Dokumak zor değil, bir müddet sonra insan farkına bile varmıyor. Doğal koyunyünü burada kullanılan ürün tamamen doğal katkı maddesi yok. Burada stres atıyoruz.” Dedi.
İki metre kare bir kilimin dokumasının ortalama 3 ve- 4 hafta sürdüğünü belirten Polat “Burada iğneyle kuyu kazar gibiyiz. Ellerimizle ilmek ilmek dokuma yapıyoruz.” Şeklinde İfadelerini kullandı.
Kooperatif üyelerinden Elif Çolak ise 8 yıldır kilim dokuduğunu belirterek, “Bu işi seviyorum. Bu işi babaannem anneannemde yapardı. Bende de hep bir merak uyandırırdı. Hocamla da tanıştıktan sonra bırakmadım. Severek yapıyorum. Yüzyıllardır yapılan bir geleneği yaşatmak hoşuma gidiyor. Bizden sonraki gelecek nesillere de bu işi aktarabilmek için böyle bir kooperatif kurduk” dedi.
Çolak “Herkes buraya gelsin, bu işi yapsın isteriz. Herkes merak etsin, dokusun. En azından gençlerimiz bu işi öğrensin, geleneklerimiz de büyüsün. Gençlerimiz geleneklerimizi görerek büyüsün isteriz. Kadınlar olarak, bir şeyler üretmek bir şeyler ortaya çıkartmak, bir şeyler başarmak bizleri mutlu ediyor. Evde boş boş oturmaktan daha güzeldir diye yola çıktık arkadaşlarımızla.
Ayrıca, ürettiğimiz şeyin kültürümüzle alakalı olması bizleri gururlandırıyor ” dedi.Toprakkale Kooperatif Başkanı Şule Çukadar: “Kilimlerimizin özelliği iplerimizin yüzde yüz yün olmasıdır. Kilimlerimiz tamamen kök boyadan, doğal boyalardan yapılıyor.
