Dünya genelinde özellikle çocukluk çağında hızla yayılan uzağı görememe sorunu (miyopi), genetik, ekran kullanımı ve yetersiz açık hava gibi faktörlerle artış gösteriyor; uzmanlar risk altındaki grupları ve önleyici tedbirleri vurguluyor.
Giriş
Günümüzde tüm dünyada dikkat çekici bir hızla artan miyopi (uzağı görememe) sorunu, özellikle çocukları etkiliyor. Gözün ışığı retinanın önüne odaklaması sonucu uzak nesnelerin bulanık görülmesiyle ortaya çıkan bu yaygın görme bozukluğu, 2020 itibarıyla dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 30’unu etkilemiş durumda. CUMHA – CUMHUR HABER AJANSI’nın haberine göre, bu oranın 2050 yılına kadar yüzde 50’ye yükselmesi bekleniyor.
Miyopi Nedir, Nasıl Ortaya Çıkar?
Miyopi, göz küresinin normalden uzun olması veya korneanın ışığı normalden fazla kırması sonucu gelişen bir optik uyumsuzluk olarak tanımlanıyor. Bu durum, uzak görüntülerin retinaya net olarak düşmesini engelleyerek bulanık görmeye yol açar.
Artışın Arkasındaki Faktörler: Genetik ve Çevre
Miyopinin gelişiminde hem kalıtsal yatkınlık hem de çevresel etkenler önemli rol oynuyor. Ebeveynlerinde miyopi öyküsü bulunan bireylerde riskin daha yüksek olduğu belirtiliyor. Bunun yanı sıra, uzun süreli yakın mesafeli çalışmalar, dijital ekranlara yoğun maruziyet ve açık havada geçirilen sürenin yetersizliği gibi çevresel faktörlerin de miyopiyi tetiklediği vurgulanıyor. Özellikle eğitim seviyesi yüksek ve sanayileşmiş toplumlarda görülme sıklığının artış göstermesi, çevresel etkilerin önemine işaret ediyor. ❝CUMHA haberine göre, Doğu Asya gibi bölgelerde görülme oranının yüzde 80’lere ulaşması dikkat çekicidir❞ denildi.
Belirtiler ve Teşhis Yöntemleri
Miyopiye sahip bireylerde uzaktaki nesneleri bulanık görme en yaygın belirtidir. Diğer semptomlar arasında göz kısarak bakma, baş ağrısı, göz yorgunluğu ve gece görüşünde zayıflama yer alabilir. Teşhis, göz doktorları tarafından yapılan muayenelerle konulur. Görme keskinliği testleri, otomatik refraktometri ve göz dibi muayenesi gibi yöntemler tanı koymak için kullanılır.
Miyopide Tedavi ve Yönetim Yolları
Miyopi, kişinin ihtiyacına göre gözlük ve kontakt lens kullanımı ile düzeltilebilir. Kalıcı çözümler sunabilen LASIK, PRK ve SMILE gibi lazer ameliyatları da uygun görülen hastalarda uygulanmaktadır. Çocuklarda miyopinin ilerlemesini yavaşlatmak amacıyla düşük doz atropin damlaları ve ortokeratoloji (gece kullanılan özel lensler) gibi yöntemler kullanılabilmektedir. Yüksek miyopisi olan bireylerde düzenli göz kontrolleri, olası retina dekolmanı gibi komplikasyonların önlenmesi açısından kritik önem taşımaktadır.
Yaygınlık ve Gelecek Beklentileri
2020 itibarıyla dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 30’u miyopidir ve bu oranın 2050 yılına kadar yüzde 50’ye çıkması beklenmektedir. Özellikle Doğu Asya’da görülen yüksek oranlar (%80’e varan), artışın bölgesel farklılıklar gösterdiğini ortaya koymaktadır. Uzun süre kapalı ortamlarda bulunmak ve yoğun dijital ekran kullanımı, bu küresel artışın başlıca nedenleri arasında gösterilmektedir.
Miyopiyi Önleme İmkanları
CUMHA haberine göre, miyopinin tamamen önlenmesi mümkün olmasa da, ilerlemesinin yavaşlatılması için çeşitli öneriler bulunmaktadır. Günde en az iki saat açık hava aktivitesi yapılması, dijital ekran kullanım sürelerinin sınırlandırılması ve düzenli göz muayenelerinin aksatılmaması bu önlemler arasında sayılmaktadır. Göz sağlığını destekleyen genel bir yaşam tarzı benimsemenin riskleri azaltabileceği belirtilmiştir.
Etimolojik Kökeni
❝Miyopi❞ kelimesi, Yunanca ❝myōps❞ sözcüğünden türemiştir. ❝Myō❞ kısmak ve ❝ōps❞ göz anlamına gelmektedir; bu da miyop bireylerin net görmek için gözlerini kısma eğilimini yansıtmaktadır.
