BHA
Spot:
TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, 1 Haziran 2025 tarihli açıklamasında Mayıs ayı üretici-market fiyat farklarına dikkat çekerek, sivri biberdeki farkın yüzde 283’e ulaştığını belirtti. Tarımsal girdi maliyetlerindeki artışların üreticiyi zorladığını vurgulayan Bayraktar, Dünya Süt Günü vesilesiyle süt sektöründeki sorunlara değindi ve üreticinin desteklenmesi çağrısında bulundu.
Giriş:
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, 1 Haziran 2025 tarihinde yaptığı bir açıklamayla, Mayıs ayına ait üretici ve market fiyatları arasındaki makası, tarımsal üretimdeki girdi maliyetlerindeki değişimleri ve hayvancılık sektörü için önem taşıyan Dünya Süt Günü’ne ilişkin değerlendirmelerini kamuoyu ile paylaştı. Ankara merkezli TZOB’un açıklamasında, ürün fiyatlarındaki dalgalanmalar ve üreticinin içinde bulunduğu ekonomik durum ele alındı.
Mayıs Ayı Üretici-Market Fiyat Farkları
Bayraktar, Mayıs ayı verilerine göre, üretici ile market arasındaki fiyat farkının en yüksek olduğu ürünün sivri biber olduğunu açıkladı. Sivri biberdeki fiyat farkının yüzde 283’e ulaştığı belirtilirken, bu ürünü yüzde 278 ile kuru soğan, yüzde 217 ile kuru fasulye, yüzde 213 ile nohut ve yüzde 203 ile kuru incirin takip ettiği bildirildi. TZOB Genel Başkanı Bayraktar, ❝Üreticide 13 TL olan sivri biber markette 49 TL’ye, 5 TL olan kuru soğan 19 TL’ye, 33 TL olan kuru fasulye 105 TL’ye satıldı❞ ifadelerini kullandı. Market raflarındaki 36 üründen 17’sinde fiyat artışı, 19’unda ise düşüş yaşandığı kaydedildi. Fiyat değişimlerinin bayram talebi, hasat durumu, zirai don olayları ve tarla üretimindeki artış gibi çeşitli faktörlerden etkilendiği belirtildi.
Tarımsal Girdi Maliyetlerindeki Değişimler
Açıklamada, tarımsal üretimde kullanılan temel girdilerin fiyatlarındaki değişimlere de yer verildi. Mayıs ayında amonyum sülfat gübresinin yüzde 4,9, üre gübresinin ise yüzde 2,3 oranında arttığı, amonyum nitrat gübresinde ise yüzde 0,5’lik bir düşüş yaşandığı belirtildi. Yıllık bazda gübre fiyatlarındaki artışın daha belirgin olduğu vurgulandı; üre gübresinde yüzde 46,2, DAP gübresinde ise yüzde 36,9 oranında zam görüldüğü aktarıldı. Elektrik fiyatlarının yüzde 47,08, tarım ilaçlarının yüzde 14,94 ve mazotun yüzde 13,9 oranında arttığı bildirildi. Süt yeminin aylık yüzde 2,7, yıllık ise yüzde 26,4 yükseldiği ifade edilerek, TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, ❝Artan maliyetlerin üreticiyi zorladığını❞ kaydetti.
Dünya Süt Günü ve Sektörün Sorunları
TZOB Genel Başkanı Bayraktar, 1 Haziran Dünya Süt Günü dolayısıyla sütün hayvancılık ve ülke ekonomisi için önemine dikkat çekti. Türkiye’nin koyun sütünde dünya 2’ncisi, keçi sütünde 6’ncısı, inek sütünde ise 9’uncusu konumunda olduğu belirtildi. 2024 yılında çiğ süt üretiminin yüzde 4,7 artışla 22,5 milyon tona ulaştığı bilgisi verildi. Ancak sektörün temel sorunlarından biri olarak çiğ süt fiyatlarındaki istikrarsızlığın üreticiyi mağdur ettiği vurgulandı. Bayraktar, Türkiye’de 100 litre çiğ sütün yaklaşık 37 avroya alınırken, Avrupa ülkelerinde bu rakamın 50-57 avro arasında değiştiğini belirtti. Ulusal Süt Konseyi tarafından tavsiye edilen 17,15 TL fiyatına rağmen, Haziran ayında üreticinin eline geçen ortalama fiyatın 16,32 TL seviyesinde kaldığı açıklandı. Çiğ süt/yem paritesinin 1,14’e gerileyerek 2022’den bu yana en düşük seviyeye indiği bilgisi paylaşıldı.
Sonuç ve Açıklamalar:
Şemsi Bayraktar, artan maliyetler ve düşük çiğ süt fiyatlarının süt sektörünü tehdit ettiğini belirterek yetkililere çağrıda bulundu. TZOB Genel Başkanı, ❝Artan maliyetler ve düşük fiyatlar sektörü tehdit ediyor. Çiğ sütte üreticinin kazancı sağlanmalı, girdi fiyatları kontrol edilmeli❞ diyerek, üreticinin refahı ve tarımsal üretimin sürdürülebilirliği için adımlar atılması gerektiğini ifade etti.
