Samandağ Sahili’ndeki Yeşil Deniz Kaplumbağası Yuvaları Tehdit Altında
Küresel ısınmaya bağlı deniz seviyesi yükselmesi, Hatay Samandağ Sahili’nde bulunan ve yeşil deniz kaplumbağaları için kritik öneme sahip yuvalama alanlarını ciddi şekilde tehdit ediyor. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi ve Aydın Adnan Menderes Üniversitesi’nden bilim insanlarının yaptığı araştırma, iklim değişikliğinin bu değerli habitatlarda büyük kayıplara yol açabileceğini ortaya koydu.
Yeşil Deniz Kaplumbağaları ve Samandağ’ın Önemi
Uluslararası Doğayı Koruma Birliği (IUCN) Kırmızı Listesi’nde dünya genelinde ❝tehdit altında❞ ve Akdeniz popülasyonu ❝tehdide yakın❞ (NT) statüsünde bulunan yeşil deniz kaplumbağaları için Türkiye Akdeniz kıyıları, özellikle de Hatay Samandağ Sahili, önemli bir yuvalama bölgesi olarak biliniyor. Ancak bilim insanlarının son araştırması, bu alanların deniz seviyesindeki artış nedeniyle risk altında olduğunu gösterdi.
Deniz Seviyesi Yükselmesi ve Habitat Kaybı Tahminleri
Araştırma kapsamında, 2100 yılına kadar deniz seviyesinin farklı senaryolara göre yükselmesi durumunda Samandağ Plajı’ndaki yuvalama alanlarında meydana gelebilecek kayıplar incelendi. Bilim insanları, deniz seviyesinin 0,48 metre yükselmesi durumunda alanların yaklaşık yüzde 9,7’sinin, 0,63 metre yükselmesi durumunda yüzde 13,1’inin ve 1,2 metre yükselmesi durumunda ise yüzde 31,8’inin kaybolabileceğini öngörüyor. Bu durum, kıyı hattında daralmaya ve yuvalama yoğunluğunun artmasına neden olacak.
En Riskli Bölge: Çevlik Alt Bölgesi
Araştırma sonuçlarına göre, özellikle kıyı yüksekliği düşük olan Çevlik alt bölgesi, yüzde 45’e varan habitat kaybı riskiyle en fazla tehlike altında bulunuyor. Bu bölgenin denizle kara arasındaki eğiminin düşük olması, taşkın ve erozyon gibi çevresel etkilere daha yatkın hale gelmesine yol açıyor. Samandağ kumsalının 14 kilometre uzunluğunda olduğunu belirten Prof. Dr. Sönmez, bu alanın yeşil deniz kaplumbağaları için kritik bir yuvalama alanı olduğunu ifade etti.
İklim Değişikliğinin Diğer Etkileri
Prof. Dr. Sönmez, iklim değişikliğinin sadece deniz seviyesi yükselmesiyle sınırlı kalmadığını, aynı zamanda şiddetli fırtınalar ve erozyon gibi diğer çevresel etkilerin de habitat kaybı riskini artırdığını belirtti. Kumsalların daralması, deniz kaplumbağalarının yuvalama alanlarını azaltacak ve aynı alanda daha fazla yuva yapılmasına neden olabilecek. Sönmez, bu durumun yol açabileceği olası sorunlara dikkat çekerek, ❝Bir kaplumbağanın kendisinden önce yapılmış olan yuvanın yumurtalarına zarar verme riski ve predatörlerin (çakal, tilki gibi) bölgeye çekilmesi gibi sorunlar ortaya çıkabilir❞ şeklinde konuştu.
Koruma Stratejileri ve Geleceğe Yönelik Adımlar
Araştırmanın temel hedeflerinden biri, deniz seviyesi yükselmesi karşısında hangi yuvalama alanlarının korunabileceği ve hangilerinin kaybolacağı konusunda bilimsel veri sağlamak ve gelecekteki koruma yönetim planlarına rehberlik etmek. Prof. Dr. Sönmez, elde edilen bilgilerin kaplumbağaların yuvalama alanlarının yerinin değiştirilmesi gibi daha etkin koruma yöntemlerinin geliştirilmesine katkı sağlayacağını ifade etti. Deniz seviyesi yükselmesinin yanı sıra kıyı ekosistemlerinin korunmasının önemi de vurgulandı. Kıyı arkası yapılaşmalarının, kum ve bitkisel alan kaybına ve kıyıda erozyona yol açtığı belirtilerek, bu alanların haritalandırılması ve iklim değişikliği senaryolarına uygun koruma stratejilerinin acilen geliştirilmesi gerektiği ifade edildi.
