ÇOMÜ’den Kümes Hayvancılığı İçin Yapay Zeka Destekli Otonom Robot: BroBot Hastalıkları Erken Teşhis Edip Verimi Artırıyor
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Ziraat Fakültesi öğretim üyeleri, tavuk çiftliklerinde hastalıkların erken teşhisini ve verimliliğin artırılmasını sağlamak amacıyla tamamen otonom yapay zeka destekli Broiler Sağlık Takip Robotu “BroBot”u geliştirdi. ÇOMÜ TEKNOPARK bünyesinde kurulan FarmX Tarım Teknolojileri firması tarafından hayata geçirilen robot, kümes hayvancılığı sektöründe sağlık ve üretim standartlarını yükseltmeyi hedefliyor.
Geliştirme Süreci ve Çiftçi İhtiyaçları
Proje, iki yıl önce ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü öğretim üyeleri Prof. Dr. Arda Aydın, Prof. Dr. Anıl Çay ve Prof. Dr. Habib Kocabıyık’ın Çanakkale’deki köyleri ziyaret ederek kümes hayvanı üreticilerinin temel sorunlarını dinlemesiyle başladı. Üreticilerin özellikle hastalıkların erken teşhisine yönelik talepleri doğrultusunda ilk olarak tavanda hareket eden bir sistem düşünüldü. Gelişen ihtiyaçlar ve geri bildirimler sonucunda ise TÜBİTAK destekli BroBot projesi şekillendirildi ve otonom bir robot olarak geliştirildi.
BroBot’un Teknik Özellikleri ve Çalışma Prensibi
FarmX Tarım Teknolojileri Firması çatısı altında geliştirilen BroBot, kümes içinde 7 gün 24 saat kesintisiz hareket edebilme yeteneğine sahip. Robot, her metrekareyi tarayarak kümesin haritalamasını yapabiliyor. Üzerindeki gelişmiş sensörler aracılığıyla topladığı verileri anlık olarak bulut tabanlı sistemlere aktararak depolayan BroBot, yapay zeka algoritmaları kullanarak verileri analiz ediyor. Hastalık veya anomali tespit ettiğinde çiftlik sahibine, veteriner hekime veya bakıcıya anında bildirim gönderiyor. Ayrıca, üzerindeki ilaçlama sistemi sayesinde tespit edilen soruna lokal olarak hızlı müdahale yapabiliyor ve ölü tavukları kümes dışına çıkarabiliyor. Bu özellikleri sayesinde sürü sağlığını korumayı ve hastalıkların yayılmasını önlemeyi amaçlıyor.
Ekonomik Katkı ve Sektörel İlgi
BroBot’un sağladığı faydaların başında çiftliklerdeki üretim verimliliğini artırması geliyor. Yapay zeka destekli sistemi, piliçlerin hareketlerini optimize ederek kümes başına yıllık 3 ila 4 ton arasında ek verim sağlamayı hedefliyor. Geliştirilen bu yenilikçi sistem, Türkiye genelindeki orta ve büyük ölçekli yaklaşık 15.000 tavuk çiftliğinin ilgisini çekmiş durumda.
ÇOMÜ Rektörü Prof.Dr. R. Cüneyt Erenoğlu, BroBot’un sadece biyolojik riskleri azaltmakla kalmayıp, aynı zamanda çiftçilere ekonomik olarak da önemli katkılar sunduğunu belirterek, ❝BroBot’un sağladığı en önemli katkılardan biri de çiftliklerdeki üretim verimliliğini artırması. Yapay zeka destekli sistemi sayesinde piliçlerin istenilen seviyede hareket etmelerini sağlayan robot, kümes başına 3 ila 4 ton arasında ek verim sağlamayı hedefliyor.❞ dedi. Rektör Erenoğlu, sistemin sektör açısından değerini artırdığını da sözlerine ekledi.
Saha Testleri ve Gelecek Planları
BroBot’un saha testleri, Çanakkale’nin Dümrek köyündeki tavuk üretim çiftliklerinde başarıyla devam ediyor. Projeyi yürüten akademisyenler, robotun farklı coğrafi ve iklim koşullarındaki uygulanabilirliğini test etmek amacıyla çalışmalarını sürdürüyor. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, tarım ve hayvancılık sektörüne katkı sağlayacak yerli ve yenilikçi teknolojiler geliştirmeye devam etmeyi hedefliyor. Üniversite yetkilileri, bu projenin üniversite-sanayi iş birliğinin ve toplumsal katkı odaklı akademik çalışmanın başarılı bir örneği olduğunu vurguladı.
