Ordu Büyükşehir Belediyesi, kentin kültürel mirasını ortaya çıkarma çalışmaları kapsamında Fatsa ilçesi Yapraklı Köyü sınırlarında yer alan Cıngırt Kalesi’nde yeni bir arkeolojik kazı dönemine başlıyor. Ordu Müze Müdürlüğü başkanlığında ve Ordu Büyükşehir Belediyesi’nin bilimsel ve teknik desteğiyle yürütülecek bu çalışmalar, bölgedeki 2012 yılındaki kurtarma kazısının ardından ikinci kapsamlı arkeolojik faaliyeti temsil ediyor.
Kazı Çalışmalarının Yönetimi ve Bilimsel Destek
Cıngırt Kalesi’ndeki kazılar, Ordu Müze Müdürlüğü’nün resmi başkanlığında gerçekleştirilecek. Bilimsel danışmanlık görevi ise Hacı Bayram Veli Üniversitesi Arkeoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ayşe Fatma Erol tarafından üstlenilecek. Ordu Büyükşehir Belediyesi, kazıların bilimsel ve teknik altyapısının sağlanmasından sorumlu olacak. Bu çalışma, 2010 yılından bu yana Kurul Kalesi’nde sürdürülen kazı çalışmalarına ek olarak Ordu’daki arkeolojik araştırmaların kapsamını genişletiyor.
Cıngırt Kalesi’nin Tarihi ve Önceki Çalışmalar
Fatsa ilçe merkezinin yaklaşık 5 kilometre güneyinde, Yapraklı Köyü sınırları içinde yer alan Cıngırt Kayası Arkeolojik Yerleşim Alanı, yüksek ve ormanlık bir tepe üzerindeki stratejik konumuyla dikkat çekiyor. Alan, doğal savunma özelliklerine sahip olması nedeniyle geçmişte yerleşim için tercih edilmiş. 1995 yılında 1. Derece Arkeolojik Sit Alanı olarak tescillenen bölgede, daha önce 2012 yılında bir kurtarma kazısı yapılmıştı. Bu ilk kazı, o dönem Gazi Üniversitesi öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Ayşe Erol danışmanlığında yürütülmüştü.
Elde Edilen Bulguların Anlamı
Cıngırt Kayası’nda bugüne kadar yapılan yüzey araştırmaları ve 2012 yılındaki kurtarma kazısında önemli arkeolojik izlere rastlandı. Kayalara oyulmuş tünel benzeri yapılar, basamaklar, nişler, taş döşemeler, bir adet dehliz ve lahit tipi taş oymalar tespit edilen bulgular arasında yer alıyor. Ayrıca yüzeyde bulunan çatı kiremiti ve seramik parçalarının Orta Çağ dönemine ait olduğu değerlendiriliyor. Alanda tespit edilen yapıların M.Ö. 301-63 yılları arasında Karadeniz hinterlandında yaygın olan savunma ve yerleşim sistemleriyle benzerlik göstermesi, buranın Pontus Kralı VI. Mithradates döneminde inşa edilen ve askeri gözetleme/kale yerleşmesi (Phrourion) karakteri taşıyan bir yapı olabileceği yönünde bilimsel değerlendirmelere yol açıyor.
Turizme Kazandırma Hedefi
Başlatılan kazı çalışmalarının temel amaçlarından biri, Cıngırt Kalesi ve çevresindeki kültürel mirasın korunması, bilimsel olarak detaylı bir şekilde ortaya çıkarılması ve gelecek nesillere aktarılmasıdır. Ordu Büyükşehir Belediyesi, bu çalışmalarla bölgenin tarihi dokusunu netleştirmeyi ve elde edilecek bulgularla alanın bilimsel değerini artırmayı hedefliyor. Uzun vadede ise Cıngırt Kalesi’nin, Kurul Kalesi gibi, yerel ve ulusal ölçekte kültürel turizm açısından bir cazibe merkezi haline getirilmesi amaçlanıyor.